MIDO i TERMA na TRAKO 2025: jak technologie bezwykopowe wchodzą pod tory kolei

 

Wprowadzenie: TRAKO 2025 — jubileuszowa edycja w szczególnym czasie

Targi TRAKO 2025, które odbyły się w dniach 23–26 września w Gdańsku, były wyjątkowe nie tylko ze względu na skalę, ale też kontekst historyczny i ambicje rozwojowe sektora kolejowego w Polsce. To właśnie w roku jubileuszu — 200-lecia światowej kolei i 100 lat Polskich Kolei Państwowych — branża zebrała się, by podsumować dotychczasowe etapy i spojrzeć w przyszłość. Gdańsk - oficjalny portal miasta+1

Targi objęły aż 31 000 m² powierzchni wystawienniczej oraz ekspozycję zewnętrzną z taborami i maszynami — a także ponad 70 wydarzeń merytorycznych, debat i paneli. Serwis Spółki PFR S.A.+3Gdańsk - oficjalny portal miasta+3CUPT+3

To właśnie w takim otoczeniu – w sercu europejskiego dialogu o kolei – mieliśmy zaszczyt być obecni wspólnie z TERMA, prezentując nasze rozwiązania i wizję technologii podtorowej.

---

Nasza obecność: co zaprezentowaliśmy i dlaczego to istotne

Nasza obecność na TRAKO miała charakter użytkownika technologii i usług, a nie zwykłego wystawcy sprzętu. W praktyce oznaczało to:

• Pokazy technologii i rozmowy branżowe – na naszym stoisku  można było zobaczyć maszyny przeciskowe, urządzenia do instalacji światłowodowych i przeciskarkę TERMA a także nasza Wiertnicę Grawitacyjną.  Skupiliśmy się na prezentacji  zastosowań technologii bezwykopowych pod infrastrukturą kolejową — przede wszystkim w kontekście przewiertów pod torami, odwodnienia i drenażu torowisk...

• W trakcie targów prowadziliśmy rozmowy z projektantami, wykonawcami, zarządcami infrastruktury i inwestorami — tłumacząc, jak nasza technologia może rozwiązać problemy modernizacji, utrzymania i rozbudowy linii kolejowych bez konieczności przestojów w ruchu pociągów.

Główna przewaga, którą podkreślaliśmy: możliwość wiercenia pod torami bez wstrzymywania ruchu kolejowego. To nie tylko kwestia wygody – to kwestia rentowności, bezpieczeństwa i minimalizacji zakłóceń dla przewoźników.

Wiertnica grawitacyjna i usługi MIDO w kontekście kolei; 

Aby dobrze zrozumieć, dlaczego nasza technologia znalazła miejsce na targach kolejowych, warto spojrzeć na jej cechy i atuty — zwłaszcza w konfrontacji z wymaganiami infrastruktury torowej...

Kluczowe cechy i zalety

Na stronie MIDO już prezentowane są istotne dane techniczne i zalety technologii grawitacyjnej: MIDO

• Maszyna może pracować z komory startowej w studni (DN 1000, 1200 lub większa), bez konieczności budowy wykopów.

• Możliwość prowadzenia instalacji nawet na 50 i więcej metrów przy rurach o średnicach do 500 mm.

• Dokładność prowadzenia kanału do ok. 2 ‰ (w zależności od rodzaju gruntu).

• Możliwość pracy w różnych warunkach gruntowych (piaski, żwiry, gliny, skały miękkie) — także poniżej poziomu wód gruntowych.

• Technologie nie obniżają zagęszczenia gruntu — mogą wręcz przyczyniać się do stabilizacji otaczającej strefy rury.

• Brak konieczności budowy komór startowych i ich odwodnienia — co upraszcza logistykę prac i zmniejsza koszty operacyjne.

Dla infrastruktury kolejowej te właściwości stają się kluczowe:

1. Bez zakłóceń w ruchu – przewierty można wykonywać przy zachowanym ruchu pociągów, co eliminuje przestoje i ryzyko kolizji prac budowlanych z eksploatacją.

2. Minimalna ingerencja powierzchniowa – nie trzeba rozkopywać nasypów, torowisk czy przyległych terenów, co zmniejsza ryzyko osiadania, degradacji gruntu czy zakłóceń w działaniu torów.

3. Precyzja i powtarzalność – w modernizacjach i renowacjach często potrzebna jest dokładność co do milimetrów, zwłaszcza przy prowadzeniu kabli, drenów czy przewodów w trudnych konfiguracjach terenu.

4. Uniwersalność – nasza technologia działa również tam, gdzie grunt nie jest idealny, lub występują przeszkody — szklenia, warstwy trudne do przebicia itp.

W skrócie: wiertnica grawitacyjna MIDO wpisuje się jako „narzędzie podtorowe” dla kolei — tam, gdzie potrzeba precyzji, dyskrecji, efektywności i elastyczności.

Targi jako punkt styku – co udało się osiągnąć

TRAKO 2025 nie była tylko wystawą — była miejscem nawiązywania kontaktów, wymiany wiedzy i budowania wiarygodności. Oto kilka refleksji po wydarzeniu:

• W codziennych rozmowach przekonaliśmy się, że decydenci w branży dostrzegają potrzebę technologii, które nie naruszają ciągłości ruchu kolejowego.

• Dyskusje o przyszłych planach inwestycyjnych i modernizacyjnych otworzyły tematy integracji bezwykopowych technik w projektach kolei dużych prędkości, linii łącznic, remontów starych traktów i podtorowych systemów drenarskich.

• Udział w targach pozwolił nam lepiej zrozumieć wyzwania i oczekiwania sektora kolejowego – od wymagań technicznych, przez specyfikacje przetargowe, po bariery infrastrukturalne i proceduralne.

• Dzięki obecności na TRAKO zyskaliśmy widoczność — nie jako „firma z branży wod-kan, która próbuje wejść w kolej”, ale jako potencjalny partner technologiczny, który już działa w obszarze podtorowym.

Zatem TRAKO 2025 dla MIDO i TERMY był okazją, by pokazać, że pod powierzchnią torów leży przestrzeń do innowacji — i by tę przestrzeń wspólnie z branżą zacząć wypełniać.

---

Kontekst szerszy: jak wygląda rozwój kolei i co dalej?

Aby zrozumieć, jak ważne są technologie bezwykopowe w przyszłości kolei, warto spojrzeć na trendy i plany inwestycyjne.

Ambitne plany KDP i modernizacja sieci

Rząd zapowiada, że kolej dużych prędkości ma wejść w fazę realizacji już w najbliższych latach. Premier Donald Tusk ogłosił, że zamówienie historyczne na KDP zostanie rozpisane wkrótce. Gov.pl+1

Nie chodzi jednak tylko o nowe połączenia — ogromne inwestycje planowane są również w modernizację dotychczasowych linii kolejowych, ich odwodnienia, parametry torów, instalacje teletechniczne i integrację z europejską siecią TEN-T. Serwis Spółki PFR S.A.+3Centralny Port Komunikacyjny+3CUPT+3

W ramach TRAKO m.in. spółka CPK prezentowała plany linii „Y” i współpracę z partnerami międzynarodowymi w zakresie sygnalizacji, tuneli i interoperacyjności. Centralny Port Komunikacyjny

Kolej jako element strategii zrównoważonego transportu

Kolej w strategiach UE i strategiach narodowych odgrywa ważną rolę jako element niskoemisyjnej logistyki. Inwestycje kolejowe często kojarzone są z dekarbonizacją transportu, poprawą efektywności przewozów i integracją transportową regionów. Serwis Spółki PFR S.A.+2Gdańsk - oficjalny portal miasta+2

Ponadto Polska długo czekała na renesans kolei — i obecnie dzięki funduszom unijnym i kierunkowym inwestycjom możemy obserwować znaczące projekty remontowe, rewitalizacje linii lokalnych, modernizacje odwodnienia torowisk i rozbudowy sieci. Gov.pl+1

Miejsce technologii bezwykopowych

W takich warunkach technologie bezwykopowe — przewierty kierunkowe (HDD), przeciski, wiertnice grawitacyjne — stają się naturalnym narzędziem do zastosowania w takich projektach. Metody te pozwalają m.in.:

• prowadzić prace pod przeszkodami (drogi, rzeki, nasypy),

• minimalizować ingerencję w torowiska i przyległe tereny,

• ograniczać ruchome zakłócenia,

• kontynuować ruch kolejowy nawet podczas prac remontowych.

Technologia HDD, jedna z najczęściej stosowanych metod bezwykopowych, już dziś znajduje zastosowanie w przewiertach infrastrukturalnych, także pod torami — bez konieczności przerywania ruchu. stanmarprzewierty.pl+2pl.jlm.se+2

Nasza wiertnica grawitacyjna to wariant technologii bezwykopowych z cechami, które mogą uczynić ją szczególnie atrakcyjną w projektach kolejowych — precyzja, odporność, możliwość pracy w trudnych warunkach i ograniczenie nakładów ziemnych.

Wnioski i plany na przyszłość

TRAKO 2025 utwierdziło nas w przekonaniu, że rozwiązania bezwykopowe mają realne miejsce w rozwoju kolei — nie jako ciekawostka, ale jako pełnoprawny element technologicznej palety wykonawców i zarządców infrastruktury.

Nasze kolejne kroki to:

1. Pilotaże w projektach kolejowych — chcemy współpracować przy modernizacjach odwodnienia, przewiertach kablowych i projekcie linii łącznic.

2. Budowa referencji — sukcesy techniczne i jakościowe w obszarze kolejowym wzmocnią naszą wiarygodność w przetargach.

3. Dopasowanie oferty — rozwój wariantów technologicznych dedykowanych kolei (specjalne adaptery, kompatybilność z normami kolejowymi, integracja z systemami monitoringu torów).

4. Wsparcie merytoryczne i edukacja — publikacje, prezentacje, case studies i współpraca z uczelniami branżowymi, by technologia była lepiej zrozumiana przez projektantów i inżynierów kolejowych.

5. Obecność na kolejnych wydarzeniach branżowych – chcemy uczestniczyć nie tylko jako obserwatorzy, ale jako partnerzy i prelegenci.

TRAKO 2025 już za nami — ale to dopiero początek drogi, w której technologie wod-kan i bezwykopowe stają się częścią infrastruktury przyszłości kolei.

FAQ – Najczęstsze pytania o przyłącza wodno-kanalizacyjne i technologie bezwykopowe

FAQ – Najczęstsze pytania o przyłącza wodno-kanalizacyjne i technologie bezwykopowe

Nasi specjaliści odpowiadają;

Ile kosztuje przyłącze wodno-kanalizacyjne metodą bezwykopową?

Koszt zależy od długości przewiertu, średnicy rur oraz warunków gruntowych. W porównaniu z metodą tradycyjną, technologia bezwykopowa jest często tańsza, ponieważ nie wymaga rozbiórki i odtworzenia nawierzchni. Eliminujemy także koszt objazdów i zakłóceń w ruchu miejskim, co daje oszczędności dla inwestora i mieszkańców.

Jak zrobić przyłącze kanalizacyjne bez wykopu?

Przyłącze wykonuje się za pomocą wiertnicy grawitacyjnej. Proces obejmuje dwa etapy: przewiert pilotażowy oraz wciągnięcie rury docelowej w otwór stabilizowany płuczką bentonitową. Dzięki temu cały odcinek powstaje pod ziemią, bez rozkopywania ulic i ingerencji w infrastrukturę naziemną.

Czym różni się przewiert grawitacyjny od przewiertu sterowanego?

Przewiert grawitacyjny zapewnia wyjątkową precyzję spadku (±0,1%), dzięki czemu idealnie nadaje się do sieci kanalizacyjnych i wodno-kanalizacyjnych. Przewiert sterowany (HDD) pozwala na większe odległości i łuki, ale nie osiąga tak dokładnych parametrów spadku. Wybór technologii zależy od rodzaju sieci i warunków terenowych.

Jak długo trwa wykonanie przyłącza wodno-kanalizacyjnego bez wykopu?

Średni czas realizacji przewiertu o długości do 30 m to 1–2 dni robocze. To ogromna różnica w porównaniu do wykopów tradycyjnych, które w warunkach miejskich zajmują tygodnie.

Jakie są ograniczenia technologii bezwykopowej?

Minimalny spadek przewiertu: 0,5%. Maksymalna średnica rur: 500 mm. Maksymalna długość przewiertu: 30–60 m. Przewierty wykonywane są wyłącznie w linii prostej, a przeszkody, takie jak duże głazy, mogą uniemożliwić realizację.

Jakie rury można zastosować w przyłączach wodno-kanalizacyjnych bez wykopu?

Najczęściej stosuje się rury PP (polipropylenowe) i PE (polietylenowe) o średnicach od 110 mm do 500 mm. Rury muszą mieć system trwałego łączenia modułów, który gwarantuje szczelność i wytrzymałość instalacji.

Czy potrzebne są pozwolenia na przyłącze wodno-kanalizacyjne bez wykopu?

Tak. Jeżeli prace wymagają zajęcia pasa drogowego (np. wlot do studni znajduje się pod chodnikiem lub jezdnią), konieczne jest uzyskanie pozwolenia od zarządcy drogi. Zaletą technologii bezwykopowej jest jednak to, że zajmowana powierzchnia jest minimalna.

Czy przewierty bezwykopowe można wykonywać zimą?

Tak. Technologia wiertnicy grawitacyjnej pozwala na prace całoroczne, również w warunkach zimowych. Wyjątkiem są ekstremalne mrozy, które mogą wpływać na płuczkę bentonitową, jednak w polskich warunkach nie stanowi to istotnego problemu.

Czy przyłącza wodno-kanalizacyjne wykonane bez wykopów są trwałe i szczelne?

Tak. Połączenia są zabezpieczane uszczelkami dwuwargowymi, które gwarantują pełną szczelność i odporność na infiltrację. Po zakończeniu prac wykonuje się inspekcję TV i inwentaryzację geodezyjną, aby potwierdzić jakość i parametry przyłącza.

Jak technologia bezwykopowa wpływa na koszty i ruch miejski?

W porównaniu z wykopami: nie ma kosztów odtworzenia nawierzchni, odpada organizacja objazdów i blokad, emisja CO₂ i hałas są znacząco mniejsze, mieszkańcy i firmy nie odczuwają zakłóceń w codziennym funkcjonowaniu.

Czy przewierty bezwykopowe można stosować lokalnie, np. w Gdańsku i woj. pomorskim?

Tak. Nasze realizacje obejmują przewierty bezwykopowe w Gdańsku, Trójmieście i całym województwie pomorskim. Metoda sprawdza się szczególnie w gęstej zabudowie miejskiej, gdzie tradycyjny wykop byłby problematyczny.

Czy technologia nadaje się do modernizacji starych sieci kanalizacyjnych?

Tak. Wiertnica grawitacyjna pozwala nie tylko wymieniać stare kanały, ale także je powiększać osiowo, aby zwiększyć przepustowość. To idealne rozwiązanie przy modernizacji przestarzałych systemów w miastach.

Sektor wodociągowo-kanalizacyjny w obliczu zmian klimatu i gospodarki

 Czy zastanawialiście się kiedyś, co by się stało, gdyby nagle zabrakło wody w kranie albo kanalizacja przestała działać? Na co dzień nie myślimy o tym, że systemy wodociągowo-kanalizacyjne to jeden z najważniejszych elementów infrastruktury krytycznej – bez nich nie mogłoby funkcjonować ani miasto, ani wieś, ani przemysł.

                                                       fot. StockAdobe/ wygenerowane przez sztuczną inteligencję

Dziś jednak ten sektor staje przed poważnymi wyzwaniami – zarówno finansowymi, jak i klimatycznymi.

Dlaczego potrzebne są inwestycje?

Choć w ostatnich latach powstało wiele nowych sieci i oczyszczalni, wciąż 14% budynków w Polsce nie ma dostępu do wodociągu, a 46% nie jest podłączonych do kanalizacji sanitarnej. To ogromna skala problemu, szczególnie w mniejszych gminach.

Na szczęście są fundusze – m.in. program FEnIKS 2021–2027 (ponad 4,5 mld zł) oraz środki z NFOŚiGW. Dzięki nim realizowane są projekty w całym kraju – od modernizacji oczyszczalni w Rzeszowie, przez budowę sieci w Żukowie, aż po nowe kolektory w Gdańsku.

Klimat a infrastruktura wod.-kan.

Zmiany klimatu uderzają w sieci wodociągowe i kanalizacyjne coraz mocniej:
- ulewne deszcze prowadzą do podtopień i przeciążenia kanalizacji,
- susze pogłębiają problem braku wody i obniżają poziomy wód gruntowych,
- upały zwiększają parowanie i zapotrzebowanie na wodę.

To oznacza, że konieczne jest dostosowanie infrastruktury – budowa zbiorników retencyjnych, rozwój zielono-niebieskiej infrastruktury (np. ogrody deszczowe) i wdrażanie inteligentnych systemów monitoringu.

Inteligentne technologie w służbie wody

Coraz częściej w miastach stosuje się nowoczesne rozwiązania:
- czujniki IoT, które wykrywają wycieki w czasie rzeczywistym,
- sztuczną inteligencję i analizę danych, przewidującą awarie,
- ekologiczne rozwiązania – zielone dachy, ponowne wykorzystanie deszczówki, naturalne filtry.

To nie tylko oszczędność, ale też większe bezpieczeństwo mieszkańców.

Inspiracje ze świata

Polska nie jest w tym wyzwaniu sama. Na całym świecie realizuje się ambitne projekty, m.in.:
- Kamerun – megaprojekt w Duali zwiększający dostępność wody o 400 tys. m³ dziennie,
- Meksyk – program modernizacji systemów wodnych w 12 aglomeracjach,
- Australia – Belmont Desalination Plant, nowoczesna odsalarnia wody morskiej.

Pokazuje to, że inwestycje w wodę są priorytetem globalnym.

Co dalej?

Przyszłość sektora wodociągowo-kanalizacyjnego w Polsce zależy od połączenia inwestycji, nowych technologii i działań adaptacyjnych. To nie tylko kwestia komfortu życia, ale też bezpieczeństwa – bo bez niezawodnej sieci wod.-kan. nie ma nowoczesnego miasta.

A Wy? Macie w swojej gminie inwestycje w sieci wodociągowe lub kanalizacyjne? Czy zauważacie, jak zmiany klimatu wpływają na codzienny dostęp do wody?

Przewiert w Brętowie – historia o tym, jak pod ulicą Rakoczego powstało przyłącze, którego nikt nie zauważył

 

Wyobraźmy sobie Gdańsk-Brętowo w zwykły dzień. Samochody pędzą ulicą Rakoczego, cztery pasy wypełnione od rana do wieczora. Autobusy zatrzymują się na przystankach, piesi przechodzą przez pasy, a nad tym wszystkim góruje wiadukt Pomorskiej Kolei Metropolitalnej – nowoczesny symbol tej dzielnicy.

To właśnie tutaj, w samym sercu komunikacyjnego węzła, trzeba było wykonać przyłącze kanalizacyjne dla nowej inwestycji mieszkaniowo-usługowej. Zadanie na pozór niemożliwe: jak poprowadzić ponad 40-metrową rurę o średnicy 200 mm pod jedną z najruchliwszych ulic miasta, nie zatrzymując jego codziennego rytmu?

 

Brętowo – dzielnica z historią

Brętowo ma duszę. To nie jest anonimowa część miasta – to miejsce, w którym historia i teraźniejszość idą ramię w ramię. Już w XVI wieku pracował tu młyn nad Strzyżą, później kuźnia i cegielnia, które karmiły rozwój Gdańska. W XIX wieku osada zaczęła się rozrastać, a w 1914 roku pojawił się przystanek kolejowy – w tamtych czasach symbol nowoczesności.

Po wojnie stacja zniknęła, a Brętowo na lata straciło szybkie połączenie z centrum. Dopiero w 2015 roku, wraz z uruchomieniem Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, dzielnica odzyskała swoje miejsce na mapie komunikacyjnej Trójmiasta. Wiadukt PKM nad ul. Rakoczego, tramwaj, autobus i kolej w jednym punkcie – to właśnie dziś serce Brętowa.

Ale kto pamięta budowę PKM, ten wie, jak trudne były to czasy. Objazdy, korki, zamknięcia – całe Brętowo żyło wtedy w rytmie utrudnień. Dziś nikt nie chciałby powtórki.

 

Problem – przyłącze pod czterema pasami ruchu

I wtedy pojawiło się wyzwanie. Trzeba było wykonać przyłącze wodno-kanalizacyjne dla nowego budynku usługowo-mieszkalnego. Dokładnie tutaj, gdzie każdego dnia przewijają się tysiące mieszkańców i pasażerów.

Tradycyjna metoda wykopowa? Oznaczałaby sparaliżowanie ulicy Rakoczego. Wyobraźmy sobie zamknięcie czterech pasów ruchu, wytyczenie objazdów, hałas ciężkiego sprzętu, utrudnienia dla autobusów i pieszych. To jakby ktoś wstrzymał oddech całej dzielnicy.

Ale zamiast wybrać drogę „niemożliwą”, sięgnęliśmy po technologię, która działa dyskretnie, precyzyjnie i skutecznie – przewiert grawitacyjny.

 

Rozwiązanie – przewiert grawitacyjny jak precyzyjna operacja

Wprowadziliśmy naszą wiertnicę grawitacyjną, która zamiast rozrywać asfalt, „przechodzi pod nim” z chirurgiczną precyzją. To jak zabieg medyczny: zamiast otwartego cięcia – mała, punktowa ingerencja, po której pacjent wraca do normalnego życia niemal od razu.

W ciągu dwóch dni wykonaliśmy ponad 40-metrowy przewiert pod ul. Rakoczego, instalując rurę PE o średnicy 200 mm.

Na powierzchni wszystko toczyło się zwykłym rytmem: kierowcy jechali do pracy, autobusy przywoziły pasażerów na przystanki, a pociągi PKM przecinały wiadukt. Mieszkańcy nawet nie zdawali sobie sprawy, że tuż pod ich stopami powstaje nowe przyłącze kanalizacyjne.

 

Dlaczego to było możliwe?

Technologia bezwykopowa – a szczególnie wiertnica grawitacyjna – to rozwiązanie stworzone właśnie do takich wyzwań.

• Nie potrzebujemy zamykać ulic.
• Nie blokujemy komunikacji.
• Pracujemy szybko, cicho i bezpiecznie.
• Jesteśmy w stanie układać rury o dużych średnicach nawet w najtrudniejszych warunkach.

Dzięki temu Brętowo nie musiało przeżywać powtórki z czasów budowy PKM. Zamiast tygodniowych utrudnień – tylko dwa dni pracy, bez żadnego wpływu na życie dzielnicy.

Brętowo dziś – inwestycje bez kompromisów

Brętowo to dzielnica, która rośnie. Nowe budynki, nowe osiedla, kolejne inwestycje. Ale rozwój nie musi oznaczać paraliżu. Przykład przyłącza pod ul. Rakoczego pokazuje, że technologie bezwykopowe to przyszłość budowy sieci wod-kan w miastach.

Dzięki nim infrastruktura rozwija się razem z miastem, a mieszkańcy nawet nie zauważają, że pod ich ulicami toczy się praca. To jest prawdziwa nowoczesność – i to jest kierunek, w którym Gdańsk już zmierza.

 

 Tak wyglądała historia jednego przewiertu w Brętowie. Z pozoru zwykła instalacja techniczna, a w praktyce – dowód na to, że można rozwijać miasto bez zatrzymywania jego rytmu.